قسمت دوم آموزش لینوکس - Shared Library

مدیریت Shared Libraryها

در اینجا میخواهیم درباره Shared Libraryها صبحت کنیم که در حقیقت تکه کدهایی که میتونن تابع یا کلاس باشند و به صورت کامپایل شده در سیستم قرار دارند و برنامه های مختلف میتوانند از آن ها استفاده کنند. این کتابخانه ها در لینوکس با پسوند so. شناخته میشوند ( در ویندوز dllها هستند ). فرض کنید میخواهید یک برنامه بنویسید که نیازمند اتصال به اینترنت است، در اینجا شما نیازی نیست توابع ارسال درخواست های GET و POST را از صفر بنویسید کتابخانه ای با نام libcurl وجود دارد که همه برنامه ها زمانی که میخواهند درخواست HTTP ارسال کنند از توابع موجود در این کتابخانه استفاده میکنند. بخوام یکم خودمانی بگم ببینید یه سری کارهای روتین وجود دارد که برنامه های مختلفی نیاز دارند انجام دهند در اینجا قرار نیست برنامه نویس ها خودشون چرخ رو از اول اختراع کنند یه سری برنامه نویس دیگه اومدن این توابع را پیاده سازی کردند و تحت عنوان یک package که اسمش رو میذاریم کتابخانه در اختیار بقیه قرار دادند.

حالا به این عملیات که من میخوام در برنامه خودم میخوام از این کتابخانه libcurl استفاده کنم باید اون رو با خودم لینک کنم که به این عملیات linking میگوییم این کار به دو صورت کلی انجام میشود :

1. Static Linking: اینجا من برنامه ام رو نوشتم کتابخانه های A , B , C هم نیاز دارم، کاری که میکنم این کتابخانه ها را به صورت کامل درون برنامه خودم قرار میدهم و یک فایل PE با حجم زیاد درست میشود.
2. Dynamic Linking: من تو برنامه ام خود کتابخانه ها را قرار نمیدهم فقط میگم این به کتابخانه A , B نیاز دارد اینجا سیستم عامل در زمانی که برنامه را اجرا میکند خودش میرود و اون کتابخانه ها را load میکند.

اینجا میخوام از شما یه سوال کنم مزیت ها و معایب استفاده از هرکدوم این رو روش رو با خودتون فکر کنید

اسم گذاری فایل های Library در لینوکس به شکل زیر است :

libLIbNAME.so.Version

معمولا هم در یکی از دو مسیر زیر هستند:

/lib*/
/usr/lib*/

برای اینکه لیست Library های یک برنامه رو بدست بیاریم از دستور زیر استفاده میکنیم

ldd /usr/bin/PEName

فرض کنید من حالا میخوام از یه دستور دیگه به اسم ldconfig استفاده کنم و نمیدانم کجاست با دستور زیر اول آن را پیدا میکنم

locate dlconfig

خب حالا میریم ldd میگیریم:

ldd /usr/sbin/ldconfig

که میبینم این برنامه static لینک شده است.

فرض کنید من میخوام مسیر تمامی so ها را پیدا کنم

cat /etc/ld.so.conf

این نتیجه به ما میگه هرکی با این ها کار داشت به کجا باید رفت

برنامه برای اینکه همین این مسیر ها را بگردد زمان بر است فلذا دستوری داریم به اسم ldconfig که یک فایل cache درست میکند و برنامه ها میرن اینو نگاه میکنن :)

ldconfig -p

حالا یه سوال اساسی این است که وقتی یه برنامه رو اجرا میکنید کجاها دنبال این Shared Libها میگردد:

1. LD_LIBRARY_PATH environment variable
2. Program PATH
3. /etc/ld.so.conf
4. /lib/ , /lib64/, /usr/lib/ , /usr/lib64/

برای اینکه متغیرهای محیطی رو ببینی با دستور export در دسترس است برای دیدن LDها :

export | grep LD

برای افزودن LD_LIBRARY_PATH میتوانیم از دستور زیر استفاده کنیم

export LD_LIBRARY_PATH = /usr/lib/mylibs:/home/lib/

حالا اگر برنامه رو اجرا کنیم به ترتیب مسیرهای زیر را به دنبال LIBها میگردد:

1. /usr/lib/mylibs
2. /home/lib/
3. Program PATH
4. /etc/ld.so.conf
5. /lib/ , /lib64/, /usr/lib/ , /usr/lib64/